Udar niedokrwienny mózgu stanowi większość przypadków udarów mózgu i jest jedną z najczęstszych przyczyn śmierci w krajach rozwiniętych. Co więcej, liczba zachorowań nie spada, pomimo coraz większej świadomości, profilaktyki i opieki medycznej. Udar niedokrwienny jest również częstym powodem niepełnosprawności. Na wystąpienie udaru najbardziej narażone są osoby po 50. roku życia, choć częste są także przypadki zachorowań w młodszych grupach wiekowych, spowodowane między innymi przez uwarunkowania genetyczne, przyjmowanie niektórych lekarstw albo zaburzenia krzepnięcia.
Bezpośrednią przyczyną wystąpienia udaru niedokrwiennego mózgu jest zamknięcie tętnicy mózgowej. Z tego powodu zostaje zablokowany dopływ krwi do obszaru mózgu. Prawdopodobieństwo pojawienia się udaru niedokrwiennego mózgu zwiększają między innymi miażdżyca w tętnicach, zatory, cukrzyca, układowe zapalenia naczyń, zmiany zwyrodnieniowe w naczynkach mózgowych, zapalenia wsierdzia oraz palenie papierosów i mała aktywność fizyczna. Niewielki procent przyczyn udaru niedokrwiennego mózgu stanowią problemy pochodzenia żylnego, na przykład zakrzepica żył mózgu.
Udar mózgu polega na nagłym pojawieniu się zaburzeń funkcjonowania mózgu, które mogą objąć różne jego obszary. Objawy mogą mieć charakter ogniskowy lub rozlany. W sytuacji udaru dochodzi do zmian naczyniowych, a w konsekwencji do problemów z przepływem mózgowym. O udarze mówimy, kiedy zaburzenia trwają dłużej niż dobę, choć istnieją badania, które umożliwiają wcześniejsze wykrycie. Jeśli objawy ustąpią przed upływem 24 godzin, mamy do czynienia z mikroudarem. Przemijający napad niedokrwienny mózgu zwiększa ryzyko wystąpienia u pacjenta udaru mózgu.
Udar niedokrwienny to sytuacja zagrożenia życia, dlatego konieczne jest leczenie szpitalne. Im wcześniejsze rozpoznanie i rozpoczęcie terapii, tym lepsze są rokowania pacjenta. Stosuje się leczenie farmakologiczne, którego celem jest szybkie przywrócenie przepływu krwi w naczyniach. Ma to pozwolić na prawidłowe funkcjonowanie mózgu oraz zapobiec zmianom wywołanym przez jego niedokrwienie. Leczenie farmakologiczne należy rozpocząć przed upływem trzech godzin od wystąpienia udaru, co pozwala uniknąć poważnych zmian w organizmie, skutkujących niepełnosprawnością.
Bardzo duże znaczenie dla pacjentów po przebytym udarze niedokrwiennym mózgu ma rehabilitacja. Zaleca się, aby fizjoterapię rozpocząć jak najszybciej, najlepiej w ciągu pierwszych dni po udarze, jeszcze w szpitalu. Po opuszczeniu przez pacjenta placówki należy kontynuować rehabilitację. Należy dostosować ją do rodzaju zaburzeń ruchowych lub mowy. Zalecane są ćwiczenia w krótkich, ale częstych seriach, które nie męczą pacjenta i są skuteczne w profilaktyce przeciwzakrzepowej. Rehabilitacja powinna dotyczyć zarówno niedowładnych kończyn, jak i kończyn po przeciwnej stronie. Efekty fizjoterapii będą lepsze, jeżeli skorzystamy również z turnusów rehabilitacyjnych oraz grup wsparcia dla chorych poudarowych.